Nieuwe prenatale bloedtest gevoeliger dan NIPtest

Onderzoekers van het UMC Utrecht hebben een nieuwe bloedtest ontwikkeld om vroeg in de zwangerschap de aanwezigheid van ernstige aandoeningen te bepalen. Het gaat daarbij om monogenetische aandoeningen: ziektes die door één gen worden veroorzaakt. 

Deze methode, MG-NIPD (monogentische niet-invasieve prenatale diagnostiek), is daarmee veel verfijnder dan de NIPT. Ook kan de test mogelijk ingrijpend onderzoek, zoals een punctie of een vlokkentest, vervangen. 

  

Prenatale tests worden gebruikt om tijdens de zwangerschap bij de foetus ernstige genetische aandoeningen op te sporen. Twee bekende vormen van prenatale diagnostiek zijn de vlokkentest en de vruchtwaterpunctie. Deze testen kunnen echter belastend zijn voor moeder en kind. In de afgelopen jaren zijn daarom niet-invasieve prenatale genetische testen ontwikkeld waarvoor tijdens de zwangerschap alleen een bloedafname nodig is. Zo is het met de niet-invasieve prenatale test (NIPT) al mogelijk om in celvrij DNA uit het bloed van de moeder te onderzoeken of de foetus een chromosoom extra heeft en bijvoorbeeld het syndroom van Down heeft. Veel ernstige erfelijke ziekten zijn echter niet aan te tonen met de NIPT.

 

Zijn de ouders drager van een ernstige erfelijke ziekte, dan wordt die veelal veroorzaakt door een kleine genetische variatie. Daarbij zijn slechts één of enkele DNA-bouwstenen in één gen veranderd. Dat is onder andere het geval bij taaislijmziekte (mucoviscidose), thalassemie en sikkelcelziekte (erfelijke bloedziekten). Deze monogenetische aandoeningen kunnen niet met de NIPT worden aangetoond, maar wel met MG-NIPD. Die nieuwe test maakt gebruik van celvrij DNA uit het bloed van de zwangere vrouw. Tijdens een zwangerschap bestaat het celvrij DNA voor het grootste gedeelte uit DNA van de moeder en een snufje DNA van de foetus. Met meer dan drie miljard bouwstenen in ons DNA is het uiterst ingewikkeld om nauwkeurig te bepalen of de foetus de afwijking van beide ouders heeft gekregen. MG-NIPD maakt dit nu mogelijk. 

Alvorens het tot invoering van de nieuwe bloedtest kan komen, is eerst nog onderzoek nodig waarin MG-NIPD wordt getest in grote groepen risicofamilies.