30% werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag op het werk

nieuws Volgens een onderzoek van de HR-dienstverlener Securex bij 1.754 werknemers wordt 29 % van de Belgische werknemers geconfronteerd met grensoverschrijdend gedrag op het werk. 14 % van de werknemers wordt gepest op het werk. Dat is een stijging met 35 % op twee jaar tijd. Ook agressie op het werk steeg met 21 %: momenteel zegt 19 % van de werknemers dat ze geconfronteerd worden met agressie op de werkvloer. 2 % klaagt over ongewenst seksueel gedrag..

Meestal duiden werknemers hun leidinggevende aan als dader van pesterijen, discriminatie of ongewenst seksueel gedrag. De gevolgen zijn niet min: werknemers die zich slachtoffer voelen, hebben meer kans om langer en vaker afwezig te zijn, verlaten gemakkelijker hun bedrijf en voelen zich minder in staat om tot de recent verhoogde pensioenleeftijd te werken.

Pestgedrag
14% van de werknemers voelt zich slachtoffer van pestgedrag. In 64% van de gevallen wordt de leidinggevende als pester aangeduid, in 30% is dat een collega, in 19% een groep collega’s en in 36% een externe persoon.
Jongeren onder de 30 jaar voelen zich minder gepest dan oudere werknemers (8 vs 15%). Pesterijen vinden meer plaats in Wallonië en Brussel dan in Vlaanderen (19 en 18% vs 12%).

Dat werknemers vooral hun leidinggevende als dader aanduiden, heeft in vele gevallen te maken met de gezagsrelatie, aldus Eva Praet, senior consultant Health & Safety. Werknemers doen dit dan vaak uit onmacht of om te willen bewijzen dat de werkgever al lange tijd weet heeft van de situatie, maar er niets aan doet. Het feit dat er niets gebeurt, is vaak geen gevolg van onwil of kwaad opzet, maar eerder van een gebrek aan vaardigheden, tools en inzicht om het conflict op te lossen.

Agressie
Ruim 19% van de werknemers zegt vandaag slachtoffer te zijn van agressie op de werkvloer, vaak door iemand buiten de firma, zoals een klant of een patiënt (46%). Hierdoor ligt het aantal slachtoffers van agressie ook hoger in sectoren waar werknemers veel contacten hebben met klanten of patiënten, zoals de publieke sector (23%, vs 17% in de private sector ). Bedienden geven meer aan slachtoffer van agressie te zijn dan arbeiders en kaderleden (20% vs 17%). Net zoals de pesterijen op de werkvloer, komt ook agressie meer in Wallonië voor dan in Vlaanderen en Brussel (24% vs 18 en 17%).

Discriminatie
Er is geen wijziging in de cijfers voor discriminatie en ongewenst seksueel gedrag. 14% van de werknemers voelt zich gediscrimineerd, in de meeste gevallen door zijn leidinggevende (70%).
18% voelt zich door een collega gediscrimineerd, 19% door een groep collega’s en 10% door externen. Opnieuw is er meer discriminatie in Brussel en Wallonië dan in Vlaanderen (20 en 16% vs 12%).

Ongewenst seksueel gedrag
Net als 2 jaar geleden voelt 2% van de werknemers zich slachtoffer van ongewenst seksueel gedrag, altijd door de leidinggevende (100%). 42% geeft aan dat dit bovendien ook door een collega gebeurde, 16% door een groep collega’s en 23% door een externe persoon. Ongewenst seksueel gedrag op het werk maakt meer dan dubbel zoveel slachtoffers bij vrouwen dan bij mannen. En ook meer bij twintigers dan bij oudere werknemers.

Langer en frequenter afwezig
Werknemers die zich gepest, gediscrimineerd of slachtoffer voelen van agressie, lopen 2 tot bijna 3 keer meer risico om langer dan een maand afwezig te zijn van het werk dan werknemers die zich geen slachtoffer voelen. Vaak zijn zij ook meer frequent afwezig (3 of meer keer in 1 jaar) en is hun wens om op korte of lange termijn de huidige werkgever te verlaten groter dan bij werknemers die zich geen slachtoffer voelen.

Bovendien voelen werknemers die geconfronteerd worden met agressie zich minder in staat om lang te werken dan hun collega’s (tot 61 vs 62 jaar). Hetzelfde geldt voor werknemers die zich gediscrimineerd (60,3 vs 62) of gepest (60,6 vs 62) voelen. Deze laatste groep geeft ook aan minder lang te willen werken (59,0 vs 60,3).

Hoe grensoverschrijdend gedrag aanpakken?
• Maak leidinggevenden en medewerkers competenter in het omgaan met conflicten en grensoverschrijdend gedrag. Het is belangrijk om zo vroeg mogelijk stressproblemen, frustraties en conflicten uit te klaren en aan te pakken, voor ze escaleren in grensoverschrijdend gedrag.
• Werk aan cultuurverandering: meer sociale steun, erkenning, rechtvaardigheid, autonomie en vertrouwen. Geef ook een duidelijk signaal dat u geen grensoverschrijdend gedrag tolereert. En handel hiernaar, want niet ingrijpen staat gelijk aan tolereren.
• Stimuleer uw werknemers om een beroep te doen op de vertrouwenspersoon. Zoek ook zelf ondersteuning bij uw (externe) preventieadviseur psychosociale aspecten. Bij voorkeur in een vroeg stadium van het interne conflict en dus niet slechts wanneer een werknemer schuldigen aanwijst in een “formeel verzoek”.