Besnijdenis strafbaar in Duitsland

nieuws Een Duits gerechtshof heeft bepaald dat besnijdenis van jongens om religieuze redenen strafbaar is. Volgens het hof gaat het om een vorm van ‘onwettig lichamelijk letsel’ is. Voortaan is alleen besnijdenis om medische redenen toegestaan.

Bij de zaak ging het om een vierjarige jongen die op verzoek van zijn islamitische ouders werd besneden. Vanwege nabloedingen kwam de moeder met hem naar de spoedeisende hulp. Het Openbaar Ministerie kreeg hoogte van de zaak en diende een aanklacht tegen de arts in. In eerste instantie werd hij door de rechtbank vrijgesproken omdat er sprake was van toestemming van de ouders. In het hoger beroep oordeelde de rechter dat het recht van de ouders op beschikking over hun kind en godsdienstvrijheid minder zwaar wegen dan het recht van het kind op lichamelijke integriteit. Besnijdenis wordt gezien als een ‘zware en onomkeerbare aantasting van de lichamelijke integriteit’. Volgens de rechter was de vier jaar oude jongen te jong om zelf toestemming te geven. En hadden zijn ouders moeten wachten met de besnijdenis tot hij oud genoeg was om zelf te beslissen.

Religieuze leiders in Duitsland én de Duitse buitenlandminister hebben al fel geprotesteerd tegen de uitspraak die volgens hen een inbreuk uitmaakt op de godsdienstvrijheid.

In Nederland publiceerde de artsenvereniging KNMG in 2010 een standpunt waarin eenzelfde standpunt wordt ingenomen wat minderjarige jongens betreft: Als er geen therapeutische redenen zijn, druist besnijdenis in tegen de rechten van het kind. Zelfs als er medische voordelen zouden zijn van besnijdenis is het volgens de KNMG de vraag of deze mogelijke medische voordelen opwegen tegen het risico op complicaties. Zeker wanneer het gaat om kinderen, die niet zelf deze afweging kunnen maken, dienen de mogelijke medische voordelen groot, en het risico op complicaties klein te zijn om de ingreep te kunnen rechtvaardigen.

De KNMG beschouwt de mogelijke medische voordelen, afgewogen tegen alternatieven en de kans op complicaties, onvoldoende groot om besnijdenis om medisch-preventieve redenen te kunnen rechtvaardigen. De KNMG roept artsen daarom op om ouders en verzorgers die niet-therapeutische circumcisie voor minderjarige jongens overwegen, nadrukkelijk op de hoogte te brengen van de kans op complicaties en het ontbreken van overtuigende medische voordelen.

Besnijdenis bij minderjarige jongens is volgens de KNMG in strijd met de regel dat minderjarigen alleen mogen worden blootgesteld aan medische handelingen als er sprake is van ziekte of afwijkingen, of als duidelijk aantoonbaar is dat de ingreep in het belang is van het kind, zoals bij vaccinaties. Daarnaast is het een schending van de lichamelijke integriteit van het kind. Dat wil zeggen dat toestemming van de patiënt (of diens naasten) niet voldoende rechtvaardiging biedt om de ingreep uit te mogen voeren. Naast de toestemming moet er ook altijd nog een aanvullende reden zijn, zoals een medisch belang.