Gerelateerde artikels
Prikkelbare darm syndroom (PDS): wat kan je zelf doen?
In dit artikel
Prikkelbare darm syndroom (PDS): wat kan je zelf doen?
dossier
Prikkelbare darm syndroom is een erg vervelende maar relatief onschuldige aandoening. Het is aangetoond dat emotionele spanning, stress, sommige voedingsgewoonten en bepaalde geneesmiddelen de darmgevoeligheid kunnen verhogen. Wat kan je zelf doen om de symptomen te verminderen?
Lees ook: Wat is het prikkelbare darm syndroom (PDS)?
Stress vermijden
Vermijd stress en zorg voor voldoende nachtrust. Hou eventueel een dagboek bij: schrijf op wanneer je spanningen of stress voelt en wat je helpt ontspannen. Mindfulness of yoga kan helpen.
Lees ook: Stress: het verschil tussen gespannen en overspannen zijn
Voeding bij PDS
Veel patiënten met PDS ervaren een verband tussen hun voedingspatroon en de klachten. Vermijd bewerkte voedingsmiddelen zoals kant en klare maaltijden, soep uit pakjes enzovoort. Een evenwichtig eetpatroon met minstens drie maaltijden per dag is ook voor patiënten met PDS van belang. Nog enkele tips die voor jou het verschil kunnen maken:
- Dagelijks voldoende verse groente en fruit.
- Bereide groenten zal je vaak beter verdragen dan (te veel) rauwkost.
- Sommige groenten kunnen klachten geven: luister naar je eigen lichaam. Dat geldt onder meer voor bonen, schorseneren, kolen, peulvruchten, uien, zuurkool en paprika.
- Fruit eet je beter geschild, steenfruit (krieken, kersen, …) gebruikt je best niet in te grote hoeveelheden. Onrijp fruit (bv. een harde peer) kan een aanval uitlokken.
- Voldoende vezels, bij voorkeur onverteerbare vezels.
- Minimaal twee liter vocht per dag.
- Vermijd koffie, sterke thee, fruitsap en wees zuinig met alcohol.
- Weinig vet.
- Bepaalde probiotica lijken effectief te zijn bij patiënten met PDS. Patiënten met PDS die probiotica willen proberen, moeten deze bij voorkeur vier weken gebruiken om het effect te onderzoeken. De probiotica zijn via de apotheek te bestellen.
Lees ook: Helpt het FODMAP-dieet bij prikkelbaredarmsyndroom?
Voldoende beweging
Zes van de tien mensen met PDS zeggen dat niet al te inspannende regelmatige beweging de buikpijn en darmklachten vermindert. Aangeraden wordt om minstens een half uur per dag te bewegen, bijvoorbeeld fietsen, zwemmen of wandelen.
Lees ook: Nieuwe dieet-app bij prikkelbare darm werkt beter dan medicatie
Medicatie bij PDS
Vermijd zelfmedicatie bij prikkelbare darm. Bespreek altijd vooraf met de huisarts welke geneesmiddelen je eventueel kunt nemen. Verkeerd gebruik van laxantia in de verstoppingsfase en anti-diarree middelen bij prikkelbare darm diarree komen veel voor.
- Bij constipatie kunnen zwelmiddelen (bijvoorbeeld psylliumvezels) zinvol zijn. De vezels zorgen voor extra vocht in de darm waardoor harde ontlasting wat zachter wordt. Tegelijk kunnen ze soms ook wat meer volume aan dunne ontlasting geven, waardoor diarree wat kan verminderen. Bulkvormers kunnen (in het begin) extra gasvorming en soms buikpijn veroorzaken. Bulkvormers kunnen zonder problemen langdurige gebruikt worden, omdat ze de darm niet prikkelen.
- Laxeermiddelen helpen niet alleen tegen verstopping, ook de PDS- symptomen kunnen minder worden van een laxeermiddel. Anderzijds kunnen laxeermiddelen bij PDS helaas ook onverwachte heftige diarree, gasvorming, buikpijn of krampen geven. Deze middelen zijn in het algemeen niet geschikt voor langdurig gebruik omdat zij het slijmvlies in de darmwand kunnen beschadigen. Wees voorzichtig met 'natuurlijke' middelen op basis van sennapeulen die je bij de apotheek of dieetwinkel kunt kopen. Gebruik laxeermiddelen vooral niet te vaak en niet te lang. Overleg altijd met je arts.
- Tegen diarree kan je loperamide gebruiken. Buikpijn kan daar ook wat minder van worden. Bedenk dat loperamide ook flinke verstopping kan geven en daarmee weer veel klachten. Gebruik loperamide bijvoorbeeld alleen als je op reis gaat of ergens moet zijn waar geen toilet in de buurt is.
- Spasmolytica zijn medicijnen tegen darmkrampen. Indien je last hebt van heftige, pijnlijke darmkrampen, kan je arts een spasmolyticum voorschrijven, dat is een geneesmiddel tegen darmkrampen. Bijwerkingen van spasmolytica kunnen bijvoorbeeld zijn: misselijkheid, braken, verstopping, droge mond, duizeligheid en wazig zicht.
- Bij ernstige pijn kan je eventueel een pijnstiller zoals paracetamol nemen.
- Antidepressiva kunnen de PDS-klachten, vooral de pijn, verminderen. Bijwerkingen van antidepressiva kunnen dan weer zijn: verstopping, diarree, droge mond, duizeligheid. Deze medicijnen worden alleen voorgeschreven bij hevige klachten of als andere behandelingen geen effect hebben.
Andere middelen: Bij een deel van de mensen met PDS verminderen pillen met pepermuntolie de klachten. Daarnaast is van bepaalde Chinese kruiden aangetoond dat ze kunnen helpen bij PDS. Ten slotte kan hypnotherapie ook verlichting brengen bij een groot deel van de patiënten. Tijdens de behandeling leert de hypnotherapeut mensen onder hypnose hun darm positief te beïnvloeden.
Lees ook: Wetenschappers hebben oorzaak prikkelbaredarmsyndroom gevonden
Bronnen:
https://www.gastrobenw.be
https://www.mlds.nl
