Gerelateerde artikels
PSA-test voor opsporing van prostaatkanker
In dit artikel
PSA-test voor opsporing van prostaatkanker
dossier
Een PSA-test is een bloedtest waarmee men prostaatkanker kan opsporen. Als het PSA of het prostaatspecifiek antigen verhoogd is in het bloed, kan dat wijzen op prostaatproblemen. Je arts zal nagaan wat precies de stijging van het PSA veroorzaakt, want het PSA-niveau is afhankelijk van een aantal factoren.
Oorzaken verhoogd PSA
Een PSA-waarde onder de 4 is normaal. Is de waarde hoger dan 4, dan kan dat verschillende oorzaken hebben:
- de leeftijd: bij oudere mannen kan het PSA stijgen tot 6
- een goedaardige afwijking in de prostaat, zoals een vergroting of een ontsteking
- prostaatkanker: de PSA-waarde is ook een indicatie voor de groei van een tumor en mogelijke uitzaaiingen
Een hoog PSA kan dus betekenen dat je kanker hebt, maar het kan ook andere oorzaken hebben. Omgekeerd betekent een laag PSA niet automatisch dat je geen kanker hebt.
Lees ook: PSA-test: Wie zou zich best laten testen op prostaatkanker?
Is prostaatkanker uitgesloten bij een laag PSA?
Een PSA-test zal in vele gevallen prostaatkanker opsporen, maar toch is al gebleken dat men ook met lagere waardes prostaattumoren kan hebben. Enkel als men een bloedwaarde van minder dan 0,6 heeft, is de kans op prostaatkanker bijna nul.
Dat betekent niet dan dat men bij iedereen met een PSA boven 0,6 prostaatbiopsies moet uitvoeren. In dat geval zou men tumoren opsporen die geen klinisch belang hebben, en dus geen bedreiging zijn voor het lichaam.
Wat men aanraadt, is om met een waarde van lager dan 0,6 pas opnieuw te controleren na drie jaar. Met een waarde hoger dan 0,6 doet men wel het best geregeld een controle.
Wat te doen bij een verhoogde PSA-spiegel?
Als een man geen symptomen van prostaatkanker heeft, maar toch een verhoogd PSA-gehalte heeft, kan hij een nieuwe PSA-test laten uitvoeren om het eerste resultaat te bevestigen. Als blijkt dat het PSA-niveau nog steeds hoog is, kan de arts aanraden om de PSA-tests geregeld te herhalen om te kijken of er in de loop van de tijd veranderingen optreden.
Wanneer de PSA-spiegel van een man blijft stijgen of als men een verdachte knobbel ontdekt, kan de arts aanvullende tests uitvoeren om de aard van het probleem vast te stellen. Via een urinetest kan men controleren op een urineweginfectie. Ook kan de arts beeldvormend onderzoek aanbevelen, zoals een transrectale echografie, röntgenfoto's of cystoscopie.
Als de arts prostaatkanker vermoedt, zal hij een prostaatbiopsie adviseren. Tijdens deze procedure worden meerdere monsters prostaatweefsel verzameld door holle naalden in de prostaat in te brengen en weer terug te trekken. Een patholoog zal het afgenomen weefsel vervolgens onderzoeken onder een microscoop.
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
