Veel gestelde vragen over de cannabisregeling

dossier

Is de nieuwe cannabisregeling ook van toepassing op minderjarigen?

Neen. De Federale Beleidsnota Drugs bepaalt dat er een Koninklijk Besluit komt met een richtlijn over het vervolgings- en opsporingsbeleid in verband met inbreuken op de drugwet (een strafwet). Het strafrecht is enkel van toepassing op meerderjarigen. Ook de nieuwe regeling is dus alleen van toepassing op meerderjarigen (personen ouder dan 18 jaar). "Gebruik in aanwezigheid van minderjarigen" wordt trouwens uitdrukkelijk bestempeld als "maatschappelijke overlast".

Wat minderjarigen betreft, die onder het jeugdbeschermingsrecht vallen, zal er dus strikt juridisch gezien niets veranderen. Jongeren die betrapt worden in het bezit van een dosis cannabis kunnen zich niet beroepen op de nieuwe regeling en er zal voor hen nog steeds een proces-verbaal worden opgesteld. Het jeugdrecht kent het begrip "als misdrijf omschreven feit".

Indien minderjarigen een in de strafwet als misdrijf omschreven feit plegen, kan de jeugdrechter een aantal specifieke maatregelen nemen. Ook dit verandert niet. Het is trouwens nuttig te vermelden dat de Nederlandse coffee-shops enkel aan meerderjarigen cannabisprodukten kunnen verkopen.
Het gebruik van cannabis (en andere drugs) dient zeker ontraden te worden tijdens de adolescentie, de periode waarin de persoonlijkheid van het individu gevormd moet worden. Bovendien kan er geen uitzondering gemaakt worden op de wet over de strafrechtelijke bescherming van minderjarigen.

Lees ook: Welke soorten drugs zijn er en wat is het effect?

Lees ook: Cannabis

Problematisch gebruik: wat is het en wie beslist er over?

De Federale Beleidsnota Drugs bevat een verduidelijking van wat onder "problematisch gebruik" moet worden volstaan. Het gaat om "een gebruikspatroon dat men niet onder controle heeft". Dit betekent dat een regelmatig persoonlijk gebruik niet per definitie problematisch is. Door de federale werkgroep drugs werd verwezen naar de DSM-IV (en meer bepaald naar het begrip "afhankelijkheid"). De DSM-IV is een classificatie van psychische stoornissen. De verdere verduidelijking bij het begrip "problematisch gebruik" zal gebeuren in het K.B. en de richtlijnen voor de parketten en de politiediensten.
Het zijn professionele zorgverleners die zullen uitmaken wat "problematisch gebruik" is en wat niet. Indien de politiedienst aanwijzingen heeft van problematisch gebruik, maakt ze een proces-verbaal op. Dit proces-verbaal gaat naar de Procureur des Konings. De Procureur des Konings stuurt betrokkene naar de justitiële case-manager. Deze case-manager stuurt betrokkene naar het therapeutisch advies. Op basis van het advies (positief of negatief), beslist de Procureur des Konings welk strafrechtelijk gevolg hij aan het proces-verbaal voorbehoudt. Indien betrokkene toch voor de strafrechter moet verschijnen, zal ook de strafrechter professioneel advies inwinnen omtrent het al dan niet problematische karakter van het gebruik. De procedure zal op punt gesteld worden via overleg tussen justitie en de hulpverlening.
"Problematisch gebruik" blijft natuurlijk een subjectief begrip, dat voor interpretatie vatbaar is. Het is mogelijk dat de invulling van dit begrip in de loop der jaren zal evolueren.

Maatschappelijke overlast: wat is het en wie beslist er over?

"Maatschappelijke overlast" wordt gedefinieerd als "het gebruik in aanwezigheid van minderjarigen" en "openbare overlast". "Openbare overlast" is een begrip uit de nieuwe gemeentewet. Het slaat op situaties waar het druggedrag storend is voor de omgeving. In de toelichting bij de nieuwe gemeentewet worden als voorbeelden gegeven: plassen in het openbaar, een autoalarm dat voortdurend afgaat, dancingbezoekers die overlast veroorzaken in een buurt, ... Het begrip zal verder toegelicht worden in de richtlijnen voor de politiediensten en de parketten.
Wat betreft de strafrechtelijke vervolging kan hetzelfde gesteld worden als in het vorige antwoord, evenwel zonder het therapeutische advies.

Waarom geen grenswaarden voor cannabis?

De regering heeft er bewust voor gekozen om in de nieuwe regeling geen maximale hoeveelheid cannabis op te nemen. De voornaamste reden daarvoor is dat ze absoluut wil vermijden om het signaal te geven dat cannabisgebruik evident, alledaags of normaal zou zijn. Het aantal grammen zegt bovendien weinig over het al dan niet problematisch karakter van het cannabisgebruik en het is zeker geen goed criterium om een onderscheid te maken tussen gebruik en handel. Wij willen vermijden dat cannabisgebruik wordt gebanaliseerd, maar anderzijds willen we het ook niet dramatiseren: de nadruk ligt op preventie, alleen wanneer het gebruik problemen oplevert, zal de overheid optreden.
Cannabis is geen gestandaardiseerd produkt. De verschillende variëteiten cannabis kennen verschillende percentages actieve stoffen (waaronder THC). Ook de teeltwijze beïnvloedt deze percentages. Het VN-orgaan dat de naleving van de internationale verdragen over drugs controleert, stelt bijvoorbeeld dat het binnen kweken van cannabis de THC-percentages doet toenemen.

Is cannabis gebruiken ongezond?

Hoewel cannabis medische toepassingen kent, is cannabis ongezond. Vooral het roken van cannabis heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid. Toch zijn de gezondheidsrisico's van andere illegale drugs (de zogenaamde hard-drugs) groter.
Cannabis is een drug. Het gebruik van cannabis verandert je bewustzijn. Autorijden of gevaarlijk werk verrichten is dus uit den boze.
Het risico op een lichamelijke verslaving lijkt klein, zeker in vergelijking met andere genotsmiddelen. Tot nog toe zijn er in de wetenschappelijke literatuur geen overlijdens ten gevolge van het gebruik van cannabis bekend.
Aarzel niet om uw huisdokter of een telefonische druglijn (georganiseerd door de Gemeenschappen) te raadplegen indien u vragen hebt over de gezondheidsrisico's van cannabis.

Mag men onder invloed van cannabis een voertuig besturen?

Neen, het sturen onder invloed van illegale drugs en geneesmiddelen werd expliciet strafbaar gesteld door de Wet van 16 maart 1999 en het daaruit volgende Koninklijk Besluit van 4 juni 1999. De minister van Justitie heeft een richtlijn voor de politiediensten en het openbaar ministerie uitgewerkt die reeds op 22 december 2000 werd verspreid.
De weggebruikers zullen voortaan dus niet enkel gecontroleerd worden op alcoholgebruik, maar ook op het gebruik van illegale drugs. Er werd gekozen voor een drietrappenysteem. De politiedienst gaat na of er uiterlijk waarneembare tekenen zijn van druggebruik. Indien dit zo is, volgt er een urinetest. Indien deze test positief is, volgt er een bloedproef.
Een informatiecampagne (georganiseerd door het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid, BIVV) zal de weggebruik(st)er informeren over het bestaan (en de bestaansgronden) van de wet en zijn rechten en plichten terzake

Mag men voortaan zelf cannabis kweken?

Het kweken van cannabis voor eigen gebruik zal in de toekomst niet meer vervolgd worden onder de gekende voorwaarden (geen problematisch gebruik, geen maatschappelijke overlast, geen handel, ...).

Mag men de grens oversteken met cannabis?

Het "invoeren van een hoeveelheid cannabis voor eigen gebruik" valt volgens de Federale Beleidsnota Drugs in categorie 1, en zal dus in de toekomst niet meer vervolgd worden op voorwaarde dat er geen aanwijzingen zijn voor problematisch gebruik, maatschappelijke overlast, handel, ....
Drugstoerisme zal echter kunnen beschouwd worden als "maatschappelijke overlast", wat betekent dat er dan een proces-verbaal wordt opgemaakt.
Het uitvoeren van cannabis (zelfs van een heel kleine hoeveelheid) zal evengoed bestraft worden als voorheen. Daar verandert er dus niets.

Lees ook: Cannabis

Info

De volledige Beleidsnota kan worden geraadpleegd op de internetsite van het Ministerie van Volksgezondheid: http://minsoc.fgov.be

Voor concrete informatie over drugs, kan u terecht bij

Nederlandstalige druglijn: 078/15.10.20
internet: www.vad.be
Email: druglijn@vad.be

Franstalige druglijn: 02/227.52.52
Internet: www.infor-drogues.be
E-mail: courrier@infor-drogues.be