Rimpels?

dossier

Rimpels zijn een natuurlijk verschijnsel bij het verouderen van de huid. Vanaf de middelbare leeftijd wordt minder onderhuids bindweefsel en elastine aangemaakt. Wanneer de afbraak groter is dan de aanmaak zal de huid uiteindelijk slapper worden, hetgeen leidt tot rimpelvorming. Wanneer de huid veel aan de zon wordt blootgesteld vindt extra afbraak van elastine plaats. Goede zonbescherming in de zomer is dus van groot belang om de rimpelontwikkeling af te remmen. Ook roken kan aanleiding geven tot het vervroegd optreden van rimpels.

Niet alle rimpels zijn hetzelfde. Ruwweg kunnen ze worden ingedeeld in fijne rimpels die ontstaan door vermindering van elastine vezels in de huid. Daarnaast zijn er de diepe rimpels die in feite meer groeven en plooien zijn. De derde soort rimpels ontstaan niet door verslapping van de huid, maar door het bewust of onbewust aanspannen van de huidspieren (‘ fronsrimpels ’).
De bestrijding van de rimpels is afhankelijk van het type. De volgende technieken kunnen worden toegepast:

Botuline-toxine

Een vrij recente methode tegen o.m. fronsrimpels en kraaienpootjes is botuline-toxine (merknaam Botox en Dysport). Dit is een verlammende stof die de prikkeloverdracht van zenuwen naar spieren blokkeert, waardoor de werking van de spieren afneemt of stil komt te liggen. Het middel wordt met een fijn naaldje in de spiertjes onder de huid ingespoten. Het blokkeert het ‘aanspan-signaal’ tussen de zenuwtjes in de huid en de huidspieren. Hierdoor kunnen de spiertjes in de huid niet meer (volledig) worden aangespannen. Dit proces duurt ongeveer 1-2 weken. Het effect houdt een aantal maanden aan, daarna neemt de mogelijkheid om de spiertjes aan te spannen weer langzaam toe. Naarmate het vaker wordt toegepast blijft het effect langer aanhouden, vooral omdat de spiertjes steeds slapper en dunner worden. Ook zonder botuline-toxine hebben deze ‘ongetrainde’ spieren dan moeite om rimpels in de huid te trekken. Toch moet u rekenen op een drietal behandelingen per jaar.

De behandeling duurt nauwelijks een tiental minuutjes en is nagenoeg pijnloos. Een mogelijke bijwerking is een tijdelijke uitschakeling van de spiertjes die het ooglid optillen. Een tijdelijk hangend ooglid is dan het gevolg; deze bijwerking is echter uitermate zeldzaam. Soms ontstaan tijdelijk hoofdpijnklachten na de behandeling. Botuline-toxine therapie wordt niet toegepast bij zwangere vrouwen. De streek rondom de ogen, de wangen en de mond zijn belangrijk voor een natuurlijke gezichtsuitdrukking. Daarom worden rimpels van de oogleden en rond de mond niet met toxine behandeld. Botuline-toxine wordt verder ook gebruikt voor de bestrijding van aandoeningen als overmatig knipperen met de ogen, spasmen in het gelaat, spastische torticollis of draaihals en diverse spiercontracties bij gedeeltelijk verlamde patiënten. Ook tegen overmatig zweten kan het worden gebruikt.

Lees ook: Wat kan je doen tegen overdreven zweten (hyperhidrosis)?

Peeling

De bedoeling van een peeling is om de oude huidcellen te verwijderen en te vervangen door nieuwe jonge huidcellen. Hierdoor zullen rimpels verbeteren. Oppervlakkige peelings gebeuren in het schoonheidssalon. Enkel een deel van de dode hoornlaag op de opperhuid wordt verwijderd. De rimpels zijn daarna minder diep en de kleur van het bloed schemert beter door: de tint van de huid wordt zo wat frisser en levendiger.

Vitamine A zuur

Vitamine A zuur crème (tretinoïne) geeft een lichte peeling van de huid en heeft een stimulerend effect op het bindweefsel in de huid. Door Vitamine A zuur gedurende langere tijd eenmaal daags toe te passen, kan het fijne rimpels laten vervagen en subtiele onregelmatigheden op de huid laten verdwijnen. Vitamine A zuur crème is alleen op doktersvoorschrift te verkrijgen en mag niet door zwangeren worden toegepast.
Het is alleen geschikt voor fijne rimpels.

Vitamine A

Vitamine A (retinol) werkt minder krachtig dan vitamine A zuur. Net als vitamine A zuur heeft retinol ook een bindweefsel stimulerend effect. Vitamine A wordt in verschillende commercieel verkrijgbare anti-rimpel crèmes verwerkt. Alleen geschikt voor (zeer) fijne rimpels.

Chemische peeling

Bij chemische peeling wordt de opperhuid met een etsende vloeistof (deels) verwijderd. Voor het bestrijden van rimpels zijn vrij krachtig etsende stoffen nodig. In de praktijk wordt vooral gebruik gemaakt van trichloorazijnzuur (TCA) en fenol. De huid wordt eerst ontvet en voorbehandeld, waarna de TCA of fenol met wattenstokjes of gaasjes op de huid worden aangebracht. De fenolpeeling is het krachtigst. De diepte van de peeling kan vrij goed gereguleerd worden. Helaas kan fenol, wanneer het door de huid heen in de bloedbaan wordt opgenomen leiden tot gevaarlijke bijwerkingen, zoals hartritmestoornissen en bloeddrukdaling. Bij TCA peelings zijn ernstige bijwerkingen ongebruikelijk. Het nadeel van TCA peelings is dat de dieptewerking van de peeling niet goed te regelen is. Het TCA bevat een blauwe kleurstof die de chirurg toelaat om exact te bepalen waar de vloeistof werd aangebracht. Aan de hand van de kleur van de huid bepaalt hij of al dan niet nog een extra laagje nodig is. De eerste dagen zal de huid donkerbruin verkleuren en geleidelijk loskomen. Door verscheidene keren per dag kompresjes met een verdunde azijnoplossing aan te brengen, worden de huidvelletjes pijnloos verwijderd en kan de huidvernieuwing verder haar gang gaan. Op een kleine week is uw huid genezen en vernieuwd. Na de behandeling moet de huid ingesmeerd worden met een zalf tegen uitdroging en korstvorming. De behandelde huid moet de volgende zes maanden met een ‘sun block crème’ beschermd worden tegen de zon. De straling kan namelijk een langdurige roodheid en eventueel zelfs een pigmentverandering van de huid doen ontstaan.

Mogelijke bijwerkingen : pigmentverschillen (hypo- of hyperpigmentatie). Ook bestaat direct na de behandeling het risico op infectie van het behandelde gebied. Mensen met neiging tot de vorming van koortsblaasjes (herpes labialis) lopen een verhoogd risico om de kwaal te gaan ontwikkelen. Daarom wordt aan iedere patiënt Aciclovir voorgeschreven, een product dat het herpesvirus onderdrukt. Geschikt voor fijne tot middelfijne rimpels, rimpeltjes rond de mond en door zonlicht beschadigde huid. Ook tegen ouderdomsvlekken en zwangerschapsvlekken en andere pigmentstoornissen.

Lees ook: Koortsblaas of koortslip: oorzaak en behandeling

CO2- en Erbiumlaser therapie

Bij deze vorm van lasertherapie wordt het bovenste laagje van de opperhuid verdampt. Onregelmatigheden zoals bijvoorbeeld pigmentverschillen verdwijnen hierdoor. De laser heeft ook een positief effect op het bindweefsel waardoor de huid glad getrokken wordt.
Vroeger werd vooral de CO2-laser gebruikt, vandaag vooral de Erbiumlaser omdat die minder opwarming van de omringende cellen veroorzaakt en dus minder kans op bijwerkingen en een snellere genezing.
Deze laserbehandeling gebeurt meestal onder plaatselijke verdoving.
Na de behandeling moet de huid ingesmeerd worden met een speciale huidzalf op basis van vaseline-parafine tegen uitdroging. Tijdens de eerste dagen moet de huid een zestal keer per dag gedurende 15 minuten met kompressen bedekken, gedrenkt in een oplossing van een kopje lauw water en een koffielepel azijn. Dat lost korstjes op en het geeft een verfrissend gevoel.
Tijdens de eerste dagen is de huid gezwollen, maar dat verdwijnt spontaan. De roodverkleuring kan twee tot vier weken aanhouden. Net zoals bij chemische peeling moet u geneesmiddelen tegen koortsblaasjes en andere infecties nemen. In de eerste weken moet u geregeld op controle om eventuele complicaties tijdig op te sporen en te verhelpen.
Deze behandeling dient door ervaren artsen te worden uitgevoerd.

Mogelijke bijwerkingen : een kleurverschil tussen de behandelde- en de onbehandelde huid, littekenvorming wanneer de huid te diep verwijderd wordt, infecties (o.m. herpesinfecties) en daarmee samenhangende littekenvorming. Ook langdurige roodheid van de huid.
Sommige mensen, vooral die met een donker huidtype, kunnen een neiging vertonen tot hyperpigmentatie, een bruine verkleuring tengevolge van overdreven pigmentvorming. Hypopigmentatie of het verlies van de huispigmenten, komt slechts zelden voor. Bij behandeling met een CO2-laser is de kans op een blijvende hypopigmentatie groter.
Geschikt voor: fijne tot middelfijne rimpels, rimpeltjes rond de mond en door zonlicht beschadigde huid.

Niet-invasieve lasertherapie

Met deze techniek wordt de huid niet beschadigd, maar wordt het bindweefsel gestimuleerd. Door de laser worden de kleinste bloedvaatjes lek geschoten, waardoor stoffen die de aanmaak van bindweefsel stimuleren vrijkomen.
Omdat er zo weinig complicaties bij deze therapie optreden is een intensieve nazorg (zoals bij de CO2 laser) niet nodig. Het effect van de therapie houdt tot 1 jaar aan.
Geschikt voor fijne tot middelfijne rimpels en rimpels rond de mond.

Opvullen

Diepere rimpels kunnen worden weggewerkt door ze op te vullen. Bij deze techniek wordt een stof met een injectienaald in de huid gespoten. Hiermee kunnen diepere lijnen verdwijnen. Meestal zijn enkele behandelingen nodig voor een voldoende resultaat.
Er zijn afbreekbare fillers, zoals rundercollageen (vereist allergietest!), hyaluronzuur, en polymelkzuur (Newfill) die langzaam uit de huid verdwijnen. Omdat ze op termijn oplossen, moet de behandeling na zes maanden tot meerdere jaar worden herhaald, afhankelijk van het gebruikte product en de aard van de rimpels.
Niet-afbreekbare fillers zoals siliconen (Aquamid) worden ingekapseld en blijven dus aanwezig in de huid. Omdat met het ouder worden bepaalde contouren van het gezicht kunnen veranderen bestaat de kans dat op de lange duur de ingekapselde fillers in negatieve zin gaan opvallen.
Geschikt voor diepere rimpels, vooral onderaan het gezicht (zoals de verticale lijntjes die van de mondhoeken vertrekken en lachrimpels rond de mond). Ook voor huidoneffenheden, bijvoorbeeld door littekenvorming of acné.
Deze producten mogen niet gebruikt worden in combinatie met lasertherapie, chemische peeling of dermabrasie.
Langdurige blootstelling aan de zon, sauna of Turks bad moeten gemeden worden tot 2 weken na injectie.
Ongewenste effecten zijn vooral tijdelijke roodheid en zwelling en verharding of knobbeltjes ter hoogte van de inspuitplaats.

Lees ook: Sauna: voordelen en nadelen voor je lichaam