Hoe organiseer je je koelkast?

dossier

Je frigo vullen met allerlei verse producten, potjes en tubes, zelfgemaakte of -gekochte bereidingen, dat doe je best niet ‘at random’. Het koeltoestel bevat diverse zones met verschillende temperaturen en daarmee moet je rekening houden.

Hoe word je een goede koelkast organiser?
Voor de koelkast geldt: hoe hoger hoe warmer. Bij een degelijk toestel mag de temperatuur helemaal onderaan niet boven de 4 °C stijgen. Bovenaan en in de groentelade is het minder fris en dat is ook het geval voor de frigodeur, want die gaat frequent open. Daarom is de deur de warmste plek in de frigo, het is de zone die aan de meeste temperatuurschommelingen onderhevig is.
En dan is er vaak nog dat kleine ingebouwde vriesvakje helemaal in de nok. Dat is enkel geschikt voor ijsblokjes of om een product enkele dagen bevroren te houden.

Drie gulden regels

123-frigo-huishouden-voeding-11-17.jpg
Als je deze drie regels nauw ter harte neemt, zijn je eerste stappen als ‘goede koelkastbeheerder’ al gezet.

  1. Bewaar bereide gerechten altijd goed afgescheiden van rauwe producten, want die laatste bevatten meer bacteriën en horen dus thuis in een ‘no contact zone’. Zorg er ook voor dat de bereidingen niet in contact kunnen komen met vocht, jus of sap van verse producten.
  2. Maak er hoe dan ook een gewoonte van om alle producten en gerechten altijd mooi af te dekken voor je ze in de koelkast zet. Geef ze een jasje van vershoudfolie of doe ze in een goed afsluitbaar plastic potje - eventueel voorzien van een label dat de inhoud vermeldt - voor ze de koude in duiken…
  3. Stop je koelkast ook niet te vol, dan  kan de koude lucht voldoende circuleren.

Hoelang mag het koelkastverblijf duren?

f123-h-koelk-groentela-01-20.jpg
Hoelang je een product of een gerecht in de koelkast kunt bewaren, hangt af van
  • de versheid en de aard van het product of het gerecht
  • hoe je het verpakt 
  • op welke plaats je het huisvest (zie volgende alinea’s).
    En uiteraard ook van de kwaliteit van je koelkast.

Vis is een moeilijke klant, groente is een dankbare gast. Over het algemeen kun je ervan uitgaan dat de meeste bereidingen en gerechten, behalve die op basis van vis-, schelp- en schaaldieren, gemiddeld vier dagen houdbaar zijn in de koelkast.
Snel laten afkoelen (bijvoorbeeld door in een koudwaterbad te zetten), goed afdekken en dan meteen in de koelkast zetten is wel de boodschap! Een gerecht mag in geen geval langer dan twee uur buiten de koelkast staan.


De combinatie van koelen en vacuüm trekken biedt een aantal extra voordelen: 
  • de voedingsmiddelen blijven langer vers 
  • en je kunt ze twee tot drie keer langer bewaren als ze op de juiste manier worden gekoeld. 
Maar ook hier zijn er een aantal kritieke factoren die je niet zelf in de hand hebt: in welke omstandigheden werd het voedsel geproduceerd, vervoerd en bewaard en hoe vers wordt het verkocht?

Vlees en vis

  1. Vlees en vis horen thuis in de koelste zone waar het niet warmer is dan 3 à 4 °C. Dit is meestal onderaan in de frigo, vaak in een speciaal daarvoor voorziene lade die zich boven de groente- en fruitbak situeert.
  2. Hoe bewaar je vers vlees en verse vis?
    Verpak ze degelijk in een plasticzak (of vetvrij papier) zodat hun sappen niet op andere producten kunnen lekken. Verse kreeft en krab bedek je best met een vochtige doek. Andere schaaldieren voelen zich op hun best in een afgesloten doos.
  3. Hoelang kun je vlees en vis bewaren in de koelkast?
    - Voor vers vlees wordt aanbevolen om het na maximum twee tot drie dagen koelkastverblijf te bereiden. Grote stukken blijven langer vers.
    - Rauwe, verse vis zonder schubben en ingewanden is één dag houdbaar in het koudste deel van de koelkast, tenzij je hem goed verpakt in plasticfolie en hem volledig bedekt houdt met ijs. Dan zingt hij het twee tot drie dagen uit in zo’n koude omgeving.
    -Gebakken/gekookt/gestoomd/gegrild mager rundvlees, mager varkensvlees en gevogelte kun je drie tot vier dagen bewaren als je het meteen na het afkoelen afgedekt in de koelkast zet.
    - Bereide vis kan twee dagen bewaard worden op een temperatuur van 4 °C.

Kaas, eieren en boter/margarine

123-frigo-huishouden-voeding-ei-11-17.jpg
  1. Kaas houdt niet van extreme koude en wil ook niet afgesloten zijn van de lucht. Leg hem in zijn originele verpakking of in een Tupperware-(kaas)doos op de bovenste legplank van de koelkast of bovenaan in de koelkastdeur. Houd hem ook in quarantaine - zeker uit de buurt van schimmelkaas - en haal hem een uur voor gebruik uit de koelkast.
    Wil je langer van je kaas genieten, ga dan voor het grotere werk: een groot stuk kaas blijft langer vers en smakelijk dan plakjes of blokjes.
  2. Boter en margarine bewaar je bij voorkeur eveneens bovenaan in de koelkastdeur.
  3. Eieren en niet geopende potten of tubes kan je eveneens in de koelkastdeur kwijt, bijvoorbeeld op de tweede verdieping van bovenaan te beginnen.

Groente en fruit

De ideale habitat voor groente is de groentelade in de frigo, waar de temperatuur iets hoger ligt. Heeft je koelkast een lade die zowel de groente als het fruit samen huisvest, dan houd je ze maar beter gescheiden door een stevig tussenschot.

Een aantal groente- en fruitsoorten horen niet thuis in de frigo en vertoeven het liefst in een koele bergruimte buiten de koelkast. Dat is het geval voor exotische fruitsoorten (ananas en mango bijvoorbeeld) en waterrijke groenten zoals tomaat, komkommer en paprika.

Lees ook: Bewaaradviezen voor vlees, vis, groenten, fruit, eieren, zuivel en brood

123-frigo-huish-voeding-groent-fruit-11-171.jpg
  1. Hoe bewaar je groente en fruit?
    - Slasoorten met grote bladeren verpak je het best in een geperforeerde plasticzak, dan houden ze het daar een kleine week vol. Het fijnere werk zoals veldsla en waterkers verwelkt sneller en kun je dus maar beter zo snel mogelijk in je menu inplannen. Ze voelen zich comfortabel wanneer ze in een vochtige doek worden gewikkeld.
    - Van wortelen, rapen en radijzen snij je bij voorkeur het groen af.
    - Groenten met een intense en indringende geur zoals prei kun je eventueel isoleren in een plasticzak als ze een storend element vormen.
    - Verse kruiden wikkel je in een paar vellen natgemaakt keukenpapier.
  2. Hoelang kun je groente en fruit bewaren in de koelkast?
    Als je ten volle van de vitaminerijkdom van groente en fruit wilt genieten, dan eet je ze het best zo vers mogelijk.
    De meeste groenten en fruitsoorten kun je vrij lang bewaren.

Lees ook: Bewaargids voor groenten en fruit

Restjes verwerken

Wacht niet tot je frigo uitpuilt van de kleine potjes met allerlei restjes om er iets mee te doen. Anders verlies je niet alleen veel ruimte maar ook het overzicht van wat er zich in je koelkast bevindt. 
Om het voorraadbeheer goed onder controle te houden en om te vermijden dat je voedsel moet weggooien, kan je je frigo maar beter elke week ontlasten en de overschotjes verwerken in een gerecht.

  • Groenterestjes bijvoorbeeld zijn perfecte ingrediënten voor een soep of wokgerecht. 
  • Met overschotjes fruit maak je een vruchtensalade, een smoothie of een lekkere mocktail. 
  • Blokjes kaas of plakjes charcuterie kan je gebruiken in een slaatje.

Het fifosysteem (first in first out) is een goede strategie bij het beheer van je frigo-inhoud. Leg de nieuwe aankopen altijd achteraan en schuif de oudste frigobewoners naar voren om ze eerst te gebruiken. Zo voorkom je dat producten over de houdbaarheidsdatum gaan, verwelken of zelfs rotten of beschimmelen.

Frisse geur

Als je frigo ondanks al je voorzorgsmaatregelen plots toch iets minder fris ruikt, dan kan je de slechte geur neutraliseren met een schaaltje natriumbicarbonaat of met citroen. Leg een gehalveerde citroen in je koelkast of zet er een kommetje vers citroensap in.

Bron
Het boek ‘Koken in het weekend, eten de hele week’ van Hilde Deweer
uitgegeven bij Standaard Uitgeverij, Antwerpen

auteur: Hilde Deweer, lifestylejournalist
Laatst bijgewerkt: januari 2020

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram