Dromen: duiding of bedrog?

dossier Er zijn een aantal dromen die zeer frequent voorkomen en die quasi iedereen herkent, zoals bijvoorbeeld de examendroom: je wordt op een examen verwacht maar je geraakt er niet, of je vindt het klaslokaal niet of je studeerde het verkeerde vak… Het is een nare droom die soms nog opduikt wanneer je al lang geen student meer bent en je je einddiploma veilig op zak hebt.
Hebben die angstdromen een betekenis en waarom komen ze zo courant voor?

Iedereen droomt

123-HD-dromen-baby-10-17.jpg
Iedereen droomt gemiddeld twee uren per nacht, maar herinnert zich niet altijd waarover het ging. Sommige mensen dromen in kleuren, andere in zwartwit. Dromen herhalen zich vaak, zoals de journaallus op je televisiescherm die laat op de avond telkens weer dezelfde thema’s brengt. Ze komen voor in alle stadia van het slaapproces maar vooral tijdens de REM-slaap (rapid eye movements-slaap of droomslaap).

Ook baby’s dromen trouwens, veel meer zelfs dan volwassenen. Een volwassene vertoeft slechts 20 % van zijn slaaptijd in dromenland, een pasgeboren baby droomt de helft van zijn slaaptijd. Wanneer een baby zes maanden is, wordt nog een derde van zijn slaaptijd met dromen ingevuld.
Waarover baby’s dromen is niet bekend, maar hun hersenactiviteit heeft wel hetzelfde patroon als dat van een dromende volwassene en ook de oogbewegingen zijn vergelijkbaar. Vanaf twee jaar zijn kinderen gevoeliger voor nachtmerries, maar ook baby’s kunnen krijsend van angst wakker worden of een verstoord slaappatroon vertonen.

Waarom dromen we?

Het antwoord op die vraag moeten we al meteen schuldig blijven. Wetenschappers hebben het mysterie en het precieze doel van dromen nog niet ontdekt, maar er zijn wel een aantal gangbare theorieën. Zij geven volgende betekenis aan het fenomeen 'dromen':
- het maakt deel uit van de verwerking van alle data in je geheugen (opslaan van items uit je korte- en langetermijngeheugen);
- het is een extensie van het bewustzijn dat je hebt als je wakker bent;
- het is een methode om je brein moeilijke situaties en emoties te laten verwerken. Het laat je op die manier toe om je psychologisch en emotioneel evenwicht te bewaren;
- het is de respons van je brein op de biochemische veranderingen en elektrische impulsen die je krijgt tijdens je slaap;
- het is een vorm van bewustzijn die het verleden, het heden en de toekomst verenigt door de informatie van de eerste twee te verwerken en zich voor te bereiden voor de derde fase namelijk de toekomst;
- het is een beschermingsmechanisme van je brein om zichzelf voor te bereiden op eventuele gevaren en bedreigingen, maar ook op uitdagingen.

Wellicht valt er voor elk van deze theorieën wel iets te zeggen. Dromen heeft ongetwijfeld een veelzijdige functie die zowel een biologisch, cognitief als een psychologisch kantje kent.

De achterliggende betekenis van courante droombeelden volgens het droomwoordenboek

f-123-HD-dromen-vr-donkere-wolk-10-17.jpg
De meeste mensen uit het westerse halfrond hechten weinig belang aan hun dromen. Ze beschouwen dat deel van hun hersenactiviteit als voer voor psychoanalytici à la Freud of Jung. Die spitten die materie tot op de bodem uit en zoeken er een verklaring voor mysterieuze psychoses en neuroses. En toch zijn je dromen zeer nuttig als informatiebron. Niet alleen voor psychiaters maar ook voor jezelf. Ze kunnen je helpen ontdekken hoe je in elkaar zit, met welke problemen je worstelt en hoe je ze kunt aanpakken. Je moet alleen leren hoe je je dromen moet interpreteren en welke boodschap erin schuilt.

Dit zijn alvast enkele courante droomscenario’s met hun diepere betekenis volgens bepaalde literatuur over droominterpretatie:
- Vallen: duidt op een gevoel van onzekerheid of bedreiging, op controleverlies ook.
- Achtervolgd worden: komt vaak voor wanneer je angstig bent voor iets en probeert om er van weg te lopen.
- Je tanden vallen uit: het duidt op angst, gezichtsverlies, niet in staat zijn om greep te krijgen op een bepaalde situatie, zich zorgen maken om het zelfbeeld.
- Vliegen: een verlangen naar vrijheid, behoefte om creatieve energie los te laten.
- (Bijna) naakt lopen in een publieke omgeving: een droom die vaak voorkomt wanneer je je kwetsbaar voelt, angstig bent om iets dat gebeurde of zal gebeuren, je nood hebt aan aandacht.
- Een trein in je dromen legt de link naar een gevoel van vrijheid en macht. Een zee of een oceaan houdt verband met je emotionele energie. Een eiland duidt op eenzaamheid of een gevoel van isolatie, maar het kan ook een verlangen naar onafhankelijkheid betekenen.

Zoek zelf de verbanden tussen de symbolen die je dromen beheersen en je eigen leven

Volgens experts ter zake is het veel interessanter om je dromen te leren begrijpen vanuit je eigen ervaringen en pas erna eventueel de symbolische betekenis ervan te checken zoals ze in de vakliteratuur wordt uitgelegd. Andere wetenschappers geloven al helemaal niet in een universeel patroon voor droomscenario’s. Zij zeggen dat er inderdaad courante droomthema’s bestaan, maar dat ze niet noodzakelijk voor iedereen dezelfde betekenis hebben.

Volgens de Amerikaanse droomspecialist Dr. Gayle Delaney, die al een aantal boeken over dit thema schreef, heeft het geen zin dat mensen hun dromen proberen te kaderen in de psychoanalytische uitleg. ‘Beschrijf je dromen aan vijf verschillende disciplines daarin en je krijgt vijf verschillende betekenissen’, zo zegt hij.

Hoe interpreteer je je eigen dromen?

123-HD-dromen-teaser-10-17.jpg
Volgens Dr. Delaney en andere autoriteiten op dat terrein kan je je eigen dromen best interpreteren aan de hand van een interview. Die interviewtechniek passen zij ook op hun eigen patiënten toe. Je kunt jezelf bevragen om te weten te komen wat jouw dromen je proberen te vertellen. Die bevraging heeft als doel om de metafoor in je droom bloot te leggen. Zo ontdek je wat het symbool dat in jouw droom voorkomt, specifiek betekent in jouw situatie. Dromen zijn eigenlijk vrij transparant, maar de meeste mensen doen geen moeite om ze te ontcijferen.

Om te ontdekken hoe de symbolen in je dromen als metafoor werken voor wat er zich in JOUW leven afspeelt, moet je de mensen, de setting, de sfeer en de acties die erin voorkomen, beschrijven alsof je tegen iemand van een andere planeet praat. Probeer niet om meteen je droom te interpreteren, maar beschrijf eerst de beelden die erin voorkomen en stel je daarna de vraag aan welke situatie in jouw leven je ze herinneren. Zo komt je gemakkelijk tot inzicht.

Een uitgewerkt voorbeeld: Welke vragen moet je jezelf stellen wanneer je droomde dat je je portemonnee bent verloren.
- Wat is een portemonnee en waarvoor dient die?
- Waarom zou jij, als de persoon die je bent, je zorgen maken wanneer je portemonnee gestolen is of je hem verloren hebt?
- Welk gevoel had je daarbij in je droom?
- Herken je dat gevoel? Stel je het gevoel voor dat je had, wanneer je besefte dat je portemonnee weg was. Is er iets in je leven waarbij je datzelfde gevoel hebt?
- Bij welke situatie is dat? Beschrijf die zo specifiek mogelijk.
- Nu je de relevante zone in je leven gevonden hebt, kan je iets doen om die situatie te veranderen?
Het inzicht dat je daarmee krijgt, is de basis voor actie.

Hebben alle dromen een verborgen betekenis?

Daar is er geen eensluidend antwoord op. Volgens sommige wetenschappers kunnen bepaalde dromen als metafoor inderdaad inzicht geven wanneer je hun symboliek ontrafelt (zoals hierboven uitgelegd), maar zijn er massa’s dromen die dat niet doen, die geen metafoor zijn. Die zijn dan gewoon een amalgaam van alle gebeurtenissen die zich in ons leven afspelen. Een soort ‘at random print’, afgedrukt door onze hersenen, van alles wat we beleven en ervaren.

Bronnen:
www.bondmoyson.be
www.webmd.com
www.ninds.nih.gov

auteur: Hilde Deweer, lifestylejournalist
Laatst bijgewerkt: april 2020

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram