Hoe en wanneer moet je je oren schoonmaken?

Het schoonmaken van de oren is zelden nodig. De oren beschikken over een zelfreinigend mechanisme waardoor oorsmeer en vuil in principe vanzelf wordt verwijderd. Bij een gezonde gehoorgang bestaat er een evenwicht tussen aanmaak en afvoer van oorsmeer. Deze natuurlijke reiniging in combinatie met normale lichaamshygiëne (douchen en het wassen van de oorschelp met water) is meestal voldoende. 

Alleen wanneer de oren erg vuil zijn (bijvoorbeeld door een verblijf in een stoffige omgeving) of wanneer je te veel oorsmeer produceert, kan het nodig zijn om de oren (af en toe) schoon te maken of ze door een arts te laten schoonmaken.

• Reinig alleen de oorschelp en de opening van de gehoorgang. De gehoorgang mag je nooit schoonmaken: die reinigt zich normaal vanzelf. 

• Om de oorschelp schoon te maken kan je een papieren zakdoek gebruiken. Dat volstaat meestal om het zichtbare vuil en het oorsmeer weg te nemen, en voorkomt dat je in de verleiding komt om dieper te gaan. Je kan het doekje eventueel wat nat maken of er wat (baby- of sla)olie op doen om het oorsmeer zachter te maken.

• Eventueel kan je de oren ook uitspoelen met een beetje (lauw) water. Gebruik beter geen zeep, dat verstoort de zuurtegraad van het oor en kan tot uitdroging leiden.

• Gebruik liever geen wattenstaafjes of ander materiaal om in de oren te peuteren. Als je een wattenstaafje gebruikt, dan mag je er nooit mee in de gehoorgang gaan. 

• Oorsmeeroplossers in de vorm van sprays of druppels, die je bij de drogist of de apotheker kan kopen, verwijderen het oorsmeer niet. Ze maken het alleen dunner en weken het los waardoor het gemakkelijker naar buiten kan. Een druppeltje gewone (sla)olie werkt waarschijnlijk even goed om het oorsmeer soepel te houden. 

Een oorprop kan ontstaan als het oorsmeer niet weg kan uit het oor en het zich ophoopt in de gehoorgang. Het komt vooral door:

• een smalle gehoorgang;

• veel haargroei in de gehoorgang;

• harder, brokkelig oorsmeer (bij ouderen);

• eczeem in de gehoorgang;

• afsluiten van de gehoorgang door bijvoorbeeld een gehoorapparaat of een oordop;

• terugduwen van het oorsmeer bij het schoonmaken van het oor met wattenstaafjes;

• te veel oorsmeer door prikkeling van de gehoorgang door te veel peuteren in het oor, een hoorapparaat...

• irritatie of jeuk in de gehoorgang;

• gehoorverlies;

• tinnitus (oorsuizingen);

• soms pijn.

Heb je een oorprop die de gehoorgang afsluit, dan raadpleeg je het best je huisarts. Die kan het oor uitspuiten met lauw water. Dat is een pijnloze ingreep die slechts enkele minuten duurt. Mogelijk zal je eerst enkele dagen een weekmiddel in het oor moeten druppelen. 

Lukt het niet om de prop met uitspuiten volledig weg te krijgen, dan kan de huisarts de prop met een klein haakje weghalen.

Als je geregeld last hebt van een oorprop, dan kan het handig zijn om je oor zelf geregeld uit te spuiten met een speciaal oorspuitje met een rubberen pompje, dat je bij de apotheker kan kopen. 

Bespreek dit vooraf met je arts.