Is er een link tussen overgewicht en borstkanker?

dossier

Over het algemeen geldt dat er een verband is tussen overgewicht en obesitas enerzijds en borstkanker anderzijds, vooral na de menopauze. De oorzaak moeten we zoeken in hormonen die door vetcellen worden beïnvloed en in ontstekingen die vaak voorkomen bij mensen met overgewicht. 

Lees ook: Overgewicht verhoogt het risico op kanker

Vergroot overgewicht het risico op borstkanker?

Het antwoord op deze vraag vereist enige nuance. Er zijn namelijk meerdere variabelen die een impact hebben op dat risico. Experten concluderen het volgende:

  • Er is een verband tussen zowel overgewicht (BMI>25) als obesitas (BMI>30) en borstkanker na de menopauze. Dit verband ziet men echter niet bij vrouwen voor de menopauze.
  • Een te grote buikomtrek kan de kans op borstkanker verhogen, zelfs bij een normaal lichaamsgewicht.
  • Als je tijdens je volwassen leven in gewicht aankomt, heb je een groter risico om borstkanker na de menopauze te ontwikkelen. 
  • Een borstkankerpatiënt met overgewicht heeft ook meer kans om een nieuwe kanker te ontwikkelen van dezelfde of de andere borst, het baarmoederslijmvlies, de dikkedarm en de endeldarm.

Lees ook: Totaal lichaamsvet grotere risicofactor voor borstkanker dan buikvet

Waarom vormt overgewicht een risico voor borstkanker?

Getty_borstkanker_overgewicht_beha_2023.jpg

© Getty Images

Overgewicht en obesitas houden een risico op kanker in, omdat ze de werking van hormonen en groeifactoren verstoren en een vorm van chronische ontsteking veroorzaken.
Bij verhoogde niveaus van groeihormonen gaan cellen het signaal geven om zich vaker te delen, waardoor de kans op het ontwikkelen van kankercellen toeneemt.

Vetcellen maken ook het geslachtshormoon oestrogeen aan. Meer vetcellen betekent een hogere productie van oestrogeen, wat het risico op de ontwikkeling en groei van hormoongevoelige  borstkankers kan verhogen. Na de menopauze stamt de oestrogeenproductie van vrouwen hoofdzakelijk uit vetweefsel. Zwaarlijvige vrouwen hebben tijdens de menopauze dus hogere oestrogeenspiegels dan vrouwen met een normaal gewicht.

Verder kan obesitas het niveau van de hormonen insuline en insuline groeifactor-1 (IGF-1) verhogen. Die hogere niveaus vergroten op hun beurt de kans op het ontstaan van kanker.

Een ander effect van overgewicht is dat immuuncellen zich concentreren in gebieden met meer vetcellen. Zo kunnen ontstekingen ontstaan. Daardoor gaan de cellen zich sneller delen en kan na verloop van tijd de kans op kanker toenemen. Het is bekend dat mensen met obesitas laaggradige, chronische ontstekingen hebben in het witte vetweefsel.

Lees ook: Dertig feiten en misverstanden over borstkanker

Hoe verklein je de kans op borstkanker?

Hoewel er een duidelijk verband is tussen gewichtstoename en een verhoogd risico op borstkanker, is het minder duidelijk of afvallen dat risico vermindert. Dit blijkt een moeilijk onderzoeksveld, omdat maar weinig volwassenen een dieet lang genoeg volhouden zodat men het kan bestuderen.

Wat wel bekend is, is dat gezonde leefgewoonten het risico op kanker helpen verminderen, onder meer:

  • Lichaamsbeweging: 75 tot 150 minuten per week aan een stevig tempo wandelen blijkt het risico op borstkanker al te verlagen.
  • Gezonde voeding: een gevarieerd en voedzaam dieet is belangrijk voor de algehele gezondheid.
  • Voor sommige mensen kan gewichtsverlies hun gezondheid verbeteren en mogelijks het risico op kanker verlagen. Dat effect is al merkbaar bij een verlies van 5 tot 10 procent van het totale lichaamsgewicht. Doe dit altijd op een verstandige manier, eventueel onder begeleiding  van een diëtist. Zeker als je in behandeling bent voor kanker is dat belangrijk, want een te snel of te groot gewichtsverlies kan het effect van de behandeling beïnvloeden.

Lees ook: Wat zijn mogelijke oorzaken van kanker?

Bronnen:
https://www.kanker.be
https://www.kanker.nl
https://www.cancer.gov
https://www.verywellhealth.com

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: februari 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram