Zijn vleesvervangers gezond?

nieuws Het aanbod vleesvervangers in de supermarkten en biowinkels is de laatste jaren enorm gegroeid. Naast producten zoals soja, tempé, tofu, quorn, seitan en falafel is er nu ook een enorm aanbod aan vegetarische burgers, worsten, schnitzels, balletjes, shoarma enzovoorts. Ze lijken qua smaak, uiterlijk, consistentie en voedingswaarde vaak op (gehakt) vlees.

Nutritioneel gezien zijn dergelijke vleesvervangers geen must als u minder of helemaal geen vlees meer wilt eten. U kunt de nodige voedingstoffen ook uit andere voedingsmiddelen halen zoals vis, noten, zaden, peulvruchten, eieren, granen, groente en fruit.

Als u gezonder wilt eten, is het belangrijk om de juiste vleesvervangers te kiezen. Sommige vleesvervangers bevatten evenveel of soms zelfs meer vet dan vlees, ze zijn vaak relatief zout en bevatten niet allemaal alle onmisbare voedingsstoffen die aanwezig zijn in vlees en vis. Uit een analyse van Test-Aankoop in 2014 bleek bijvoorbeeld dat van de 171 geanalyseerde producten er 21 te vet en te zout waren én te weinig proteïnen bevatten. De helft van de onderzochte producten is te zout, en nog eens de helft is te vet. Bijna de helft brengt niet genoeg proteïnen op tafel. Slechts één op de zeven (24 van de 171 geanalyseerde producten) leverde genoeg proteïnen aan zonder te zout en te vet te zijn.

• Gepaneerde en bereide vleesvervangers bevatten vaak de meeste calorieën en veel vet, koolhydraten en weinig eiwitten. Dat is geen probleem als u ze slechts af en toe eet, maar ze zijn minder geschikt om elke dag op uw bord te leggen.
• Tofu en tempeh zijn volwaardige vleesvervangers met een relatief laag caloriegehalte.
• Aan Valess (merknaam) is wel ijzer toegevoegd, maar geen vitamine B1 of B12. Omdat het van melk gemaakt is, zit er van nature voldoende vitamine B12 in. Het is dus een volwaardige vervanger van vlees. Dat geldt ook voor Vivera en Tivall (merknaam) die verrijkt zijn met ijzer en vitamine B12.
• Quorn bevat weinig ijzer en is daarom geen volwaardige vleesvervanger. In tegenstelling tot tofu en tempeh bevatten de producten van Quorn meer zout.
• Seitan bevat wel ijzer maar geen B-vitamines. Het is dus geen volwaardige vleesvervanger. Dat geldt ook voor andere producten zoals Vetara (merknaam).
• Omdat kaas heel weinig ijzer bevat, is het geen volwaardige vervanger van vlees. Bovendien bevatten de meeste kaassoorten veel verzadigd vet. Kies daarom liever magere kaas.