Waarom bij pancreaskanker beter kiezen voor een groot ziekenhuis?

nieuws Pancreaskanker is één van de meest agressieve kankers en wordt vaak laattijdig vastgesteld. Op het moment van de diagnose is de kanker vaak uitgezaaid, waardoor genezing niet meer mogelijk is. Bij slechts 10 tot 20 procent van de patiënten wordt pancreaskanker vastgesteld zonder uitzaaiingen of ingroei in grote bloedvaten. Enkel die patiënten komen in aanmerking voor een operatie, wat vandaag de enige mogelijkheid tot definitieve genezing biedt.

Voor zo’n operatie kunnen patiënten vandaag in principe in elk ziekenhuis terecht. Maar ze kiezen het best uit een zeer beperkte lijst. Slechts zes hospitalen in Vlaanderen, met name drie universitaire en drie andere grote ziekenhuizen, voeren jaarlijks voldoende operaties bij pancreaskankerpatiënten uit om er voldoende ervaring mee te hebben. Daar ligt de sterfte tijdens de opname lager. Tot de ziekenhuizen die aan minimaal tien operaties geraken, behoren de universitaire ziekenhuizen in Gent, Leuven en Antwerpen. Daarnaast halen ZNA Antwerpen, AZ Groeninge (Kortrijk) en Ziekenhuis Oost-Limburg (Genk) het minimum aantal operaties.

Dat blijkt uit een analyse van het Intramutualistisch Agentschap (IMA), dat de cijfers van de ziekenfondsen verzamelt.

Whipple-operatie
De Whipple-operatie, in de medische wereld pancreaticoduodenectomie genoemd, is de meest uitgevoerde en ook de meest complexe pancreasoperatie. Tijdens die operatie wordt de pancreaskop, samen met de twaalfvingerige darm of duodenum, de galweg en de galblaas en soms ook een deel van de maag, chirurgisch weggenomen. Op het einde van de ingreep worden het resterende deel van de pancreas, de lever met de galweg en de maag gereconstrueerd.

Volgens de cijfers uit de jaren 2010 tot 2013 verschilt het risico om tijdens de ziekenhuisopname voor de zogenaamde ‘Whipple-operatie’ te overlijden, sterk tussen de ziekenhuizen. Het sterfterisico in centra met minder dan 10 operaties per jaar is minstens dubbel zo hoog als in centra met meer dan 10 ingrepen.
• Het nationaal sterfterisico tijdens de ziekenhuisopname bedraagt 7,1%.
• 9 op 10 ziekenhuizen voert jaarlijks minder dan 10 Whipple-operaties uit. Zij hebben een (verhoogd) sterfterisico van één op tien (10%). Daarmee nemen zij de helft van alle ingrepen voor hun rekening en twee derde van alle sterfte.
• Slechts één op tien ziekenhuizen voert jaarlijks meer dan 10 ingrepen uit. Zij hebben een gemiddelde sterftecijfer van 4,7% tijdens ziekenhuisopname.

Om het sterfterisico substantieel te kunnen verlagen, moet het aantal ziekenhuizen die deze risicovolle operatie uitvoeren dus drastisch verlagen, meent het Intermutualistisch Agentschap (IMA).
Als patiënt kunt u dus alleszins beter kiezen voor één van de zes ziekenhuizen die voldoende operaties uitvoert.