Wanneer een Preventief Sportmedisch Onderzoek voor sporters?

nieuws De Vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) heeft een online-instrument ontwikkeld voor iedereen die sport of van plan is te sporten. Op de website www.sportkeuring.be kunt u nagaan of een sportmedisch onderzoek voor u of uw kind(eren) raadzaam is, hoe vaak dat moet gebeuren en wat er onderzocht zal worden. Alles hangt af van uw leeftijd, persoonlijke en familiale voorgeschiedenis, de sport die u beoefent en de intensiteit ervan. De keuzerobot genereert een advies om zich al dan niet te laten onderzoeken.
Het sportmedisch onderzoek is zowel bestemd voor mensen die voor hun plezier of gezondheid sporten (recreatieve sporters) als voor wie deelneemt aan wedstrijden (competitieve sporters), met uitzondering van professionele topsporters. Het onderzoek is niet verplicht, tenzij uw sportfederatie beslist om het wel verplicht te maken. Als een sportmedisch onderzoek aangeraden wordt, krijgt u een uitgebreide sportmedische vragenlijst voorgeschoteld. U kunt de ingevulde vragenlijst rechtstreeks elektronisch doorsturen naar de erkende keuringsarts of bijgeschoolde huisarts van uw keuze of afdrukken.

Na het overlopen van de vragenlijst met de sporter, kan de arts in de online-module doorklikken naar het vervolg van het sportmedisch onderzoek: algemeen en sportspecifiek lichamelijk onderzoek en in bepaalde gevallen een rustelektrocardiogram. Als de bijkomende onderzoeken zijn uitgevoerd, krijgt de sporter een advies dat kan variëren van geschikt, geschikt na verder onderzoek, met beperkingen (bv. een brace dragen) of mits maatregelen (bv. spierversterkende oefeningen), tot niet geschikt voor de gevraagde sport.

Sporters die geen lid zijn van een club en die twijfels hebben over hun medische geschiktheid voor een bepaalde sport, kunnen bij hun arts informeren naar het sportmedisch onderzoek. Sportfederaties kunnen het sportmedisch onderzoek aanraden aan hun leden, of het eventueel verplichten. Het onderzoek wordt niet terugbetaald door het Riziv.

Wanneer uw hart laten testen?
Zoals we gisteren reeds schreven, raden zowel de Hoge Gezondheidsraad en het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg een veralgemeende hartscreening voor jonge sporters af. In bepaalde gevallen kan een hartonderzoek wel nuttig zijn.
Enkele jaren geleden werkte het team Medisch Verantwoord Sporten van de Vlaamse Gemeenschap in samenwerking met de Vereniging van Sport- en Keuringsartsen (SKA) en hartscreeningsprotocol uit. De gegevens van dit protocol zijn verwerkt in de online-module van www.sportkeuring.be.

1. U sportcompetitief of doet meer dan zes uur per week aan intensieve sportbeoefening. Onder intensieve sportbeoefening worden sporten verstaan zoals joggen, lopen, fietsen, zwemmen, krachttraining, fitnesstraining, balsporten, …

• U bent een man tussen 14 en 34 jaar of een >B>vrouw tussen 14 en 44 jaar
Laat u sportmedisch onderzoeken. Dit gebeurt bij voorkeur door een erkend keuringsarts of bijgeschoold huisarts.
Een eerste sportmedisch onderzoek met een vragenlijst (naar de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis), een lichamelijk onderzoek en een rustelektrocardiogram is aan te raden vanaf 14 jaar.
Sportmedische herkeuring om de twee jaar is aangeraden. Deze sportmedische herkeuring bestaat minimaal uit een vragenlijst (naar de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis), een lichamelijk onderzoek en elk extra onderzoek dat de keuringsarts noodzakelijk vindt.
Naast onderliggende hartaandoeningen bestaan er nog andere risicofactoren voor sportbeoefening, die meestal eigen zijn aan een bepaalde sport. Vraag dit aan uw (sport)arts.

• U bent een man van 35 jaar of ouder of een vrouw van 45 jaar of ouder
Laat u sportmedisch onderzoeken. Dit houdt minimaal in:
- een vragenlijst (naar de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis),
- een lichamelijk onderzoek,
- een rustelektrocardiogram
- het bepalen van het SCORE-risico (het risico op aderverkalking op basis van leeftijd, geslacht, bloeddruk, cholesterol en rookgedrag).
Bij een SCORE-risico van 5% of hoger, is een inspanningselektrocardiogram aangeraden. Het inspanningselektrocardiogram wordt afgenomen tijdens een inspanningstest op een fietsergometer volgens het zogenaamde VO2max-protocol of 1-minuutprotocol. Dit onderzoek kan uitgevoerd worden bij een erkend keuringsarts. Indien nodig verwijst de keuringsarts u door naar de hartspecialist of cardioloog.
Deze test dient enkel om de sportmedische geschiktheid te beoordelen. Voor het bepalen van de trainingshartfrequenties en trainingsadvies wordt een andere test gebruikt, met afname van melkzuur tijdens de test.
Sportmedische herkeuring is jaarlijks aangeraden.
Naast onderliggende hartaandoeningen bestaan er nog andere risicofactoren voor sportbeoefening, die meestal eigen zijn aan een bepaalde sport. Vraag dit na aan uw (sport)arts.

2. U sport recreatief of wilt beginnen met sport
• U bent een man tussen 14 en 34 jaar of een vrouw tussen 14 en 44 jaar
Laat u sportmedisch onderzoeken. Een eerste keer gebeurt dat met een vragenlijst (naar de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis), een lichamelijk onderzoek en een rustelektrocardiogram vanaf 14 jaar.
Herkeuring is aangeraden volgens het advies van de keuringsarts of bij (nieuwe) klachten.
Naast onderliggende hartaandoeningen bestaan er nog andere risicofactoren voor sportbeoefening, die meestal eigen zijn aan een bepaalde sport. Vraag dit na aan uw (sport)arts.

• U bent een man van 35 of ouder of een vrouw van 45 jaar of ouder
Laat u sportmedisch onderzoeken. Dit omvat minstens
- een vragenlijst (naar de persoonlijke en familiale voorgeschiedenis),
- een lichamelijk onderzoek,
- een rustelektrocardiogram
- het bepalen van het SCORE-risico (inschatting van het risico op aderverkalking op basis van leeftijd, geslacht, bloeddruk, cholesterol en rookgedrag). Bij een SCORE-risico van 5% of hoger is een inspanningselektrocardiogram aangeraden. Het inspanningselektrocardiogram wordt afgenomen tijdens een inspanningstest op een fietsergometer volgens het zogenaamde VO2max-protocol of 1-minuutprotocol. Dit onderzoek kan uitgevoerd worden bij een erkend keuringsarts. Indien nodig verwijst de keuringsarts u door naar de hartspecialist of cardioloog.

Deze test dient enkel om de sportmedische geschiktheid te beoordelen. Voor het bepalen van de trainingshartfrequenties en trainingsadvies wordt een andere test gebruikt, met afname van melkzuur tijdens de test.
Dit onderzoek moet minstens om de vijf jaar herhaald worden of eerder volgens het advies van de keuringsarts of bij (nieuwe) klachten.
Naast onderliggende hartaandoeningen bestaan er nog andere risicofactoren voor sportbeoefening, die meestal eigen zijn aan een bepaalde sport. Vraag dit na aan uw (sport)arts.