Arachnofobie: Waarom zijn mensen bang van spinnen?

123m-spin-angst-25-10.jpg

nieuws

Zeven Belgen op tien zeggen dat ze schrik hebben voor spinnen. En een op de vijf Belgen en Nederlanders vindt spinnen in huis onhygiënisch. Dat bleek uit een internationale enquête van de Belgische Arachnologische Vereniging ARABEL over angst voor spinnen. Bij drie op de tien mensen zou die angst zo’n ernstige vorm aannemen, dat we kunnen spreken van een echte spinnenfobie of arachnofobie. Waarschijnlijk is het de meest voorkomende vorm van dierenfobieën.

Lees ook: Spinnenbeten: hoe herken je ze en wanneer moet je naar de dokter?

Wat is arachnofobie?

Confrontatie met spinnen kan bij ernstige arachnofobie of spinnenangst leiden tot paniekaanvallen met bijvoorbeeld hartkloppingen, duizeligheid, hyperventilatie, doodsangsten, zweten/transpireren en vluchtdrang. Veel mensen vinden hun angst zelf overdreven, maar intussen zitten ze er wel mee. Ze zijn niet alleen bang als ze een spin zien, zelfs een dode spin, maar ze zijn ook bang voor plaatsen die hen aan spinnen en spinnenwebben doen denken: zolders, en zelfs sommige vakantiebestemmingen.

Lees ook: Spinnen zijn zelden gevaarlijk

Hoe ontstaat arachnofobie?

Het is normaal dat we bang zijn van onbekende of mogelijk gevaarlijke beesten. Dat is een overlevingstrekje dat we van de evolutie hebben meegekregen. Waarom de evolutie ons ook een afkeer voor spinnen meegegeven heeft, is echter niet zo duidelijk, ook al zijn verschillende Afrikaanse spinnensoorten (wij mensen komen uit Afrika) giftig. Dat die afkeer bij sommigen onredelijk wordt, heeft volgens psychologen te maken met een angstwekkende ervaring in hun vroege kindertijd. Die ervaring zelf ben je meestal vergeten. Spinnenangst lijkt nogal eens in de familie te zitten, wat kan wijzen op overerving, maar evengoed op aangeleerd gedrag. Ook onze onze cultuur zit er voor iets tussen, want er zijn streken en volkeren waar spinnenfobieën veel minder vaak voorkomen dan bij ons, al zitten er daar – in tegenstelling tot bij ons – soms wél gevaarlijke spinnen.

Spinnenkenner Koen van Keer van ARABEL denkt dat ons moderne leefpatroon onze verhoogde spinnenangst mee kan verklaren. Wij leven over het algemeen nogal ver van de natuur, zeker in vergelijking met andere landen. Mensen die met spinnen opgroeien, weten wat ze van de beestjes kunnen verwachten. Bij ons is dat niet (meer) het geval, en onbekend maakt onbemind.

Spinnen in Vlaanderen zijn allesbehalve agressief en de kans dat je een spinnenbeet krijgt is ronduit klein. Zelfs artsen blijken slecht geïnformeerd: uit onderzoek bleek dat 80% van de beten die door dokters als spinnenbeet bestempeld werden, eigenlijk door andere beestjes veroorzaakt werden. De overgrote meerderheid van de spinnen is trouwens niet eens in staat om door de menselijke huid heen te bijten. In werkelijkheid zijn spinnen nuttige, hygiënische en doorgaans ongevaarlijke beestjes die hun uiterlijk nu eenmaal niet mee hebben. 

Lees ook: Eten we echt spinnen op in onze slaap?

Hoe kan je arachnofobie behandelen?

Je kan zelf proberen om je klachten te verminderen door erover te praten met vrienden of lotgenoten, of door jezelf ervan te overtuigen dat spinnen niet gevaarlijk zijn, dat het nuttige diertjes zijn. Als je de moed kunt vinden om een angstige situatie te doorstaan, zal je soms merken dat er niet zoveel reden was om bang te zijn. Zo kan je angst langzaam uitdoven.

Bij ernstige spinnenangst kan psychologische begeleiding uitkomst brengen. Afhankelijk van de mate van arachnofobie/spinnenfobie kan dit gebeuren via cognitieve gedragstherapie. In cognitieve gedragstherapie wordt het gedrag en de gedachten die de problemen in stand houden, besproken en behandeld. Eventueel kan dat gepaard gaan met het langzaam aan spinnen te laten wennen (‘exposuretherapie’). Ongeveer 70-90% van de mensen met een spinnenfobie heeft baat bij cognitieve gedragstherapie.

Lees ook: Vormen van psychotherapie: wat is cognitieve gedragstherapie?

Bronnen:
www.arabel.ugent.be
www.technopolis.be
www.hulpbijangst.nl
www.adfstichting.nl


Laatst bijgewerkt: november 2021

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram