Hoe drinkwater ontsmetten?

nieuws In landen met een lage hygiënische standaard is het beter om geen leidingwater te drinken, en uiteraard ook geen water uit een beek of rivier.
Kook of ontsmet (leiding)water altijd voor u het drinkt. Welke methode(s) gebruikt u het best om water geschikt te maken als drinkwater?

Koken
Koken is de gemakkelijkste en veiligste methode. Voor alle verontreinigingen - behalve chemische - is goed doorkoken van het water afdoende. Het koken van water doodt alle microorganismen (virussen, bacteriën en parasieten) die maagdarm-infecties kunnen veroorzaken.
Laat het water minimaal 5 minuten koken. Boven 3000 meter 1 minuut langer laten koken, boven 4000 meter 2 minuten langer.

Filteren
Zichtbaar troebel water moet u eerst filteren, vooraleer te koken en zeker vooraleer te ontsmetten. Dat kan door het bv. door een koffiefilter of een propere zakdoek te gieten. Dat helpt natuurlijk niet tegen ziekmakende microorganismen. Daarvoor bestaan wel speciale filters waarbij het water door een zeer fijnmazig net wordt geleid (microfiltratie). Daarmee worden wel bacteriën en parasieten weggevangen. Omdat er nog virussen in het water achterblijven, wordt microfiltratie meestal gekoppeld aan chemische behandeling. Een veelgebruikte combinatie is jodium-hars-microfilter-koolstoffilter, waarbij het koolstoffilter de chemicaliën wegvangt.

Dergelijke apparaatjes zijn nuttig voor avontuurlijke reizigers, maar bieden geen absolute zekerheid. Er zijn verschillende types in de handel (pompjes en bidons), met uiteenlopend prijskaartje. Laat u deskundig adviseren in de gespecialiseerde buitensporthandelszaken.

Drinkrietjes met ingebouwde filter zijn zo goed als waardeloos.

Chemisch ontsmetten
Een goed alternatief voor koken is chemisch ontsmetten. Er zijn verschillende ontsmettingsproducten op de markt. Belangrijk is het middel lang genoeg te laten inwerken (1 à 2 uur voor de gewone dosis, korter voor de hogere dosis).

• Chloraminetabletten: Chloramina Pura, Chloraseptine, Clonazone
- drinkwater: 1 tablet van 250 mg per 10 liter (onzuiver) à 50 liter (relatief zuiver) water;
- water om groenten te spoelen: 5 tabletten per liter water, de groenten moeten gedurende 10 min. in dit ontsmette water ondergedompeld worden.

• Micropur Forte: chloor- en zilvertabletten (voor 1 liter), vloeistof of poeder (voor 100 liter water of meer).
• Javeloplossing (5% natriumhypochloriet):
- 2 à 4 druppels javelwater per liter onzuiver water tot 5 à 10 druppels per 20 liter zuiver water, wat een lichte chloorsmaak geeft (druppelteller van 20 druppels per ml);
- water om de groenten te spoelen: 5 ml per liter water, de groenten moeten gedurende 10 min. in dit ontsmette water ondergedompeld worden.

• Natriumhypochlorietoplossingen zoals Drinkwell-chloor (10 ml voor 100 liter drinkwater) en Hadex (30 ml voor 150 liter drinkwater). Deze geven een lichte chloorsmaak, die men achteraf kan wegnemen door het water te filteren met een filter op basis van actieve kool (zoals in geval van gebruik van Hadex wordt aangeraden) of door vitamine C toe te voegen, na de nodige inwerktijd van 30-60 minuten (voor kouder water: langere contacttijd).

• 2% jodiumtinctuuroplossing: 0,4 ml of 8 druppels per liter water. Wacht 10 minuten alvorens het te drinken. Bij koud water (5°C of kouder) of zichtbaar vervuild water 0,8 milliliter - 16 druppels - toevoegen.
Jodium is wellicht meer actief tegen amoebekysten (maar vereist wel een langere contacttijd) en zou minder smaakbedervend zijn dan chloor. De nasmaak kan men achteraf wegnemen door het water te filteren met een filter op basis van actieve kool of door vitamine C toe te voegen.

Langdurig gebruik (meer dan 3 maanden) van jodium wordt afgeraden. Bij een schildklieraandoening en bij zwangere vrouwen wordt bij voorkeur geen jodium gebruikt of maximaal gedurende 3 weken.

• Zilverzouten zijn niet actief tegen virussen en zijn niet geschikt om water te ontsmetten, wel om opgeslagen ontsmet water in waterreservoirs meerdere maanden kiemvrij te houden. Zij zijn verkrijgbaar in gespecialiseerde buitensportzaken (Micropur Classic, Drinkwell Zilver) en in de apotheken (Certisil Argento).