Universeel griepvaccin op komst

nieuws Het griepvirus verandert om de haverklap, zodat vaccins als snel nutteloos raken. Elk jaar moeten er daarom weer nieuwe worden gemaakt. Het zou veel geld, tijd en moeite schelen als er één vaccin zou zijn dat beschermd tegen elke soort griep, van de seizoensgriep tot de Mexicaanse griep. Wetenschappers van het Imperial College London hebben nu een ontwerpplan voor zo’n universeel vaccin gemaakt. Het werd gepubliceerd in Nature Medicine.

Ze maken gebruik van de eiwitten in de kern van het virus, en niet de buitenkant, zoals nu vaak gebeurt. De eiwitten die uitsteken aan de buitenkant van het virus veranderen voortdurend, maar de kerneiwitten zijn vrijwel gelijk tussen alle griepstammen. Een vaccin dat de binnenkant als doelwit heeft, kan dus weleens universeel zijn. Specifieke immuuncellen genaamd T-cellen kunnen kerndeeltjes mogelijk herkennen.

De onderzoekers testten deze theorie aan de hand van de Mexicaanse grieppandemie in 2009. Ze vergeleken de hoeveelheid T-cellen van een bepaald type met de symptomen van 342 personeelsleden en studenten van de universiteit. Daaruit bleek dat hoe hoger de concentratie T-cellen in het bloed van de patiënt, hoe milder diens symptomen.

Het onderzoeksteam vond welke delen van de binnenkant van het virus het doelwit was van de T-cellen. Door die specifieke kernstukjes in een vaccin te stoppen, trainen we onze T-cellen om (vrijwel) elke nieuw griepvirus te herkennen en te doden.

Het zal nog een hele uitdaging worden om de reactie van de T-cellen sterk genoeg te maken om volledig te genezen van elke griepvorm. Bovendien is het nog een heel karwei om van een ontwerpplan naar een echt werkend universeel griepvaccin te komen. De eerste stap in ieder geval gezet.