Contactallergie voor rubber

dossier

Als je na contact met rubber een jeukende, rode huiduitslag krijgt, dan lijd je misschien aan een contactallergie of een allergisch contacteczeem. Het is niet zozeer het rubber dat het probleem is maar wel de chemische stoffen die aan rubber worden toegevoegd om het te kunnen verwerken.

Allergisch aan rubber?

Getty_rubber_handschoen_poetsen_spons_2022.jpg

© Getty Images

Rubber wordt als sap gewonnen uit de bast van de rubberboom, maar kan ook kunstmatig gemaakt worden uit aardolie (zoals neopreen, latex, SB-rubber). Om rubber elastisch en voldoende stevig te maken voor toepassing in bijvoorbeeld autobanden, handvaten, elastiek en dergelijke, worden er een aantal chemische stoffen aan toegevoegd. Het kan gaan om zwavelhoudende verbindingen en 'rubberversnellers' die het vulkanisatieproces versnellen, antioxidantia en anti-ozon-verbindingen die worden toegevoegd om veroudering en uitdroging van rubber tegen te gaan, vulmiddelen (roet en olie), kleur- en geurstoffen, enz. Wanneer je aan een contactallergie voor rubber lijdt, dan ben je allergisch voor één of meer van deze chemische stoffen.

Rubbertoevoegingen zitten in vrijwel alle rubberproducten, zowel in natuurlijk als synthetisch rubber. Deze stoffen blijven in lage concentratie in rubberen voorwerpen aanwezig en kunnen hieruit vrijkomen, de huid binnendringen en allergische reacties veroorzaken. Het is mogelijk dat je van sommige rubberproducten wel eczeem krijgt en van andere niet. Dit kan komen doordat de rubbertoevoeging waarvoor je allergisch bent in bepaalde producten van rubber ontbreekt, of er minder gemakkelijk uit vrijkomt.

Risicogroepen

Dit soort allergie komt vooral voor bij mensen die beroepshalve vaak in contact komen met rubberproducten zoals werknemers in de rubberindustrie, monteurs in autoreparatiebedrijven (autobanden), veehouders (slangen van de melkmachine), medisch personeel (handschoenen) en postbodes (elastiekjes). Maar ook buiten het professioneel circuit zijn er heel wat mensen met een rubberallergie.

Rubberallergie of latexallergie?

  • Een contactallergie of een allergisch contacteczeem voor rubber is een zogenaamd type IV-allergie. Het duurt meestal enkele uren tot zelfs dagen voor er een reactie optreedt. Deze reacties blijven meestal beperkt tot de huid die in contact is gekomen met het rubber en zijn op zich niet gevaarlijk. Rubberallergie wordt veroorzaakt door toevoegsels aan het rubber en kan zowel bij natuurrubber (latex) als kunstrubber optreden.
  • Een latexallergie daarentegen is een type I-allergie waarbij IgE-antistoffen tegen latexeiwitten gevormd worden. Bij contact met latex treden onmiddellijk - dit is binnen enkele minuten - symptomen op, die zich niet noodzakelijk beperken tot de contactplaats. Naast jeukende uitslag die zich over het ganse lichaam kan verspreiden, kunnen ook galbulten en zwellingen optreden, soms zelfs ademnood, buikkrampen en braken. In het ernstigste geval kan men zelfs bewusteloos raken of in shock komen (anafylactische shock). Een echte latexallergie is minder frequent dan een rubberallergie, maar is dus potentieel veel ernstiger.

Lees ook: Latexallergie: symptomen, maatregelen en preventie

Symptomen

Allergisch contacteczeem door rubber uit zich meestal als een jeukende rode, soms schilferende huiduitslag. Soms zijn er ook pukkels en blaasjes te zien. Meestal blijft het eczeem beperkt tot de contactplaats. Handeczeem treedt op bij mensen die vaak met rubber in contact komen, zoals autobanden, elastiekjes, enz. Bij een allergie door rubberen handschoenen zit het eczeem vaak op de handruggen en de polsen. Terwijl eczeem door een handgreep of versnellingspook soms beperkt blijft tot de handpalm. Eczeem aan de voeten kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van rubber in de binnenzool of in de zachte binnenbekleding van (sport)schoenen. Eczeem aan de onderbenen kan veroorzaakt worden door laarzen of door het elastiek in (steun)kousen. Elastiek in ondergoed kan klachten geven in de liezen, taille en onder de beha. Jeuk en zwelling van de penis bij mannen kan wijzen op een allergie voor bestanddelen van een condoom.

Lees ook: Contactallergie voor schoenen

Wat kan je zelf doen?

Indien is vastgesteld dat je aan een contactallergie voor rubber lijdt, moet je zoveel mogelijk contact met rubberproducten vermijden. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan omdat zoveel alledaagse producten rubber(toevoegingen) bevatten. In onze dagelijkse omgeving is contact met rubber nauwelijks te vermijden, zo komt rubber voor in elastiekjes, vlakgom en keukenhandschoen, (sport)schoenen, in onderdelen van fiets en auto en in de leuning van een roltrap.

  • Heb je eczeem aan de voeten door rubber in de binnenzool of -bekleding van de schoen, dan moet je schoenen met leren of kunststof binnenwerk gaan dragen.
  • Bij allergie voor handschoenen van rubber zijn herbruikbare vinylhandschoenen of éénmalig gebruikte nitryl-handschoenen een alternatief.
  • Ook voor condooms, fopspenen enz. bestaan er alternatieven zonder rubber, bv. condooms in polyurethaan
  • Gereedschapshandgrepen en sturen van rubber kunnen worden vervangen door plastic.
  • Bij eczeem op de plaatsen van elastiek in het ondergoed, kan ondergoed waarin polyurethaan (Lycra) is verwerkt, soms uitkomst bieden.
  • Indien je beroepshalve veel aan rubber wordt blootgesteld (industrie, automonteurs…) kan een ander werk nodig zijn.

Lijst van rubberproducten waarvoor je allergisch kan zijn

Kleding
Badmuts, badschoentjes, badpakken
Hoedband
Beha, elastiek in (onder)kleding
Rubber laarzen
Schoenen: teenstukken, buitenzolen, inlegzolen Bandelastiek, bretels
Stretchkleding
Regenjassen 

In huis
Elastiekjes
Schuimrubber, matras, kussenvulling
Antislipkleedje onder tapijt, tapijten met rubber basis
Handschoenen
Elektrisch snoer
Handvaten aan gereedschap
Schrijftafelonderlegger
Koptelefoon
Sluitringen van weckflessen en snelkookpan
Slangen en buizen (gas, vloeistof, afzuiging, pomp)
Deegschrapper
Kleefmiddelen
Potloodgom

Verzorgingsproducten

Wimperkruller
krulspelden
Spons
Tandenborstel

Gezondheidsartikelen

Borstprothese
Katheter
Handschoen
Condoom
Pessarium
Diafragma
Hechtpleister
Warmwaterkruik
(Fop)speen
Gehoorapparaat

Vrije tijd, hobby & sport

Bal, ballon
Duikkleding, duikmaskers, surfpakken
Handvat tennisracket
Opblaaskano
Luchtbed
Rubber voetpomp
Rubber ringen om tent vast te zetten
Snelbinders
Fiets- en autobanden
Stuur, versnellingspook
Handvaten van fietsen

Professioneel

Gasmaskers
Veiligheidsbril
Rubber handschoenen en werkschoenen
Hogedruk slangen
Stethoscoop
Melkmachineonderdelen

Diverse

Roltrapleuningen
Vernissen (er zit geen rubber of hulpstoffen in zogenaamde Latex muurverven)

Irritatie-eczeem door rubber

Veel mensen hebben huidproblemen bij het dragen van rubberhandschoenen. Soms berust dit niet op een echte allergie, maar wel op een mechanische irritatie. Door het zweten van de handen ten gevolge van het afsluitend effect van de handschoenen en het schurend effect van het poeder ontstaat irritatie-eczeem ("irritant contact dermatitis"). Dit eczeem is niet te onderscheiden van allergisch contacteczeem, maar men kan geen allergie aantonen met bijkomende huidtests.

Lees ook: Hoe werkt een huidtest voor allergie?


Laatst bijgewerkt: oktober 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram